Finland
De huidige Finse keuken is voor een groot deel bepaald door Scandinavische en Russische invloeden. Rendier en ander wild zijn, evenals vis, ruimschoots aanwezig. Gezegd moet worden dat eigenlijk alleen de wildgerechten authentiek zijn. De overige vleesgerechten zijn sterk door de Europese keuken beïnvloed. Vlees bestaat hoofdzakelijk uit varkensvlees. Het vroeger zo belangrijke lamsvlees is de laatste jaren sterk verminderd. Varkensvlees wordt vaak gezouten en gerookt en er worden worsten van gemaakt. Als bijgerechten zijn aardappelen, paddenstoelen en de verschillende bessen uit de vrije natuur heel geliefd.
Ondanks de Noordelijke ligging van Finland is het aanbod van groenten behoorlijk groot. Het meest wordt echter gebruik gemaakt van koolraap, kool, bieten en wortelen in de verschillende Finse stoofpotten. Net als in de overige Scandinavische landen ligt het accent op de hoofdmaaltijd tussen de middag. De maaltijd is overwegend warm. In de avonduren wordt nogal eens een warme soep gebruikt. Uit eten is in Finland heel goed mogelijk. Eenvoudige gerechten eet je in de 'kahvila' of 'baari', een zelfbedieningsrestaurant waar alleen ' licht-bier' wordt geschonken en verder geen alcohol. Daarnaast kun je goed terecht in hotels en wegrestaurants.
Hyvääruokahalua (eet smakelijk)
Foto: Huisje op een eilandje in de Baltische zee bij Helsinki, Finland.
Perunajauhelihalaatikko
Voor deze gegratineerde aardappel-gehaktschotel wordt over het algemeen gemengd gehakt gebruikt. Dat gehakt wordt eerst aangebraden met uien, zout, peper en tomatensaus. De aardappels worden geschild en een prei in ringen gesneden. Vervolgens gaan de ingrediënten in een ovenvaste schotel. Eerst de aardappelschijven, dan de prei en als laatste het gehakt. Alles wordt bedekt met een gratineersaus waaraan kaas is toegevoegd. De schotel wordt in de oven gegaard.
Rosvopaisti (roversgebraad)
Een traditioneel boerengerecht oorspronkelijk van lamsvlees , maar tegenwoordig uit kostenoverwegingen vaak van rund- of varkensvlees. Het lamsvlees dat wordt bereid gaat in een gat in de grond. Er wordt een gat gegraven waarin men het vlees, ingewikkeld in aluminiumfolie, legt. Het vlees wordt met zand bedekt. Daar bovenop wordt een stevig kampvuur gestookt. De hitte dringt door naar beneden en gaart het vlees. Het kost even tijd, maar dan heb je ook een unieke vleesmaalttijd waarvan de geur helemaal binnen de folie is bewaard.
Poronlihamureke
Dit Finse gehaktbrood wordt van oudsher gemaakt van rendiergehakt dat op smaak wordt gebracht met zout, en zwarte of groene peper. Kenmerkend is ook dat er aan het gehaktbrood ruim paneermeel wordt toegevoegd dat in (mineraal)water wordt geweekt. Het gehakt kan eventueel worden vermengd met: pruimen of stukjes appel, smeerkaas, paddenstoelen en/of champignons in combinatie met uien en hardgekookte eieren. Het brood wordt geserveerd met gewone jus of met een saus van paddenstoelen en uien of kaas.
Joulukinkun
De traditionele Finse kerstham wordt, met poot en al gebakken in de oven. Voor het opdienen wordt de ham bedekt met een mosterd glazuursaus. Die ontstaat door de hele ham met mosterd en honing in te smeren en dan te bestrooien met paneermeel. Dat wordt stevig aangedrukt waarna er in de hele bovenkant van de ham kruidnageltjes worden gestoken. Nog even nagrillen en de ham kan worden geserveerd.
Karlajanpaisti
Lams-, varken- en rundvlees wordt in kleine blokjes gesneden en met zout, peper en verse uienringen in een vuurvaste schotel gelegd. Meestal gebeurt dat om en om in lagen. Het varkensvlees moet bij voorkeur bovenop liggen. De schotel wordt nu gevuld met water tot het vlees net onder staat en gaat de oven in waar het gerecht toch zeker 3 - 4 uur moet pruttelen om mooi te kunnen garen.
Makkara
De makkara is wel te vergelijken met een Nederlandse barbecueworst. Alleen zijn ze gerookt. Het deeg bestaat uit varkensvlees en is pittig gekruid. Afhankelijk van de maker wordt er soms kaas aan het deeg toegevoegd. De worst wordt bovenop een barbecue gegrild en omwikkeld met een stuk papier vervolgens met de handen gegeten. Deze worst wordt vaak door jagers gegeten op hun trip door het bos.
Makkarasoppa
Worstsoep is eigenlijk de beste Nederlandse benaming voor deze stevige soep. Hij bestaat uit dikke plakken makkara worst en groenten als winterpeen, koolraap, knolselderij, fijn gehakte verse ui en prei in een runderbouillon. De worst wordt net voor het serveren toegevoegd.
Fins broodje
Een roggebroodbolletje met een beleg van Finse kaas met de onuitsprekelijke naam: viinitarhurin De kaas heeft wel wat weg van gruyère. Daar bovenop ligt het dieprode vlees van gedroogde elandham. Een verfijnde combinatie van Finse lekkernijen.
Saunalenkki
De bekende 'saunaworst'. Een kook-of knakworstachtige worst die al gaar is bij aankoop en licht gerookt. De worst is bekend omdat er vaak minerale zouten worden gebruikt voor de smaak. De worst wordt op een schaal, zwemmend in het bier, boven de hete saunakachel opgewarmd en daarna gegeten.
Lihapiirakka
Het deegomhulsel is gemaakt van aardappelpuree en tarwemeel en is gevuld met gekruid rundergehakt. Het gehakt is op smaak gebracht met gesnipperde ui, blokjes paprika en basilicum en er is rijst en geraspte kaas aan toegevoegd. Deze vulling wordt ingepakt in het pasteideeg en het geheel wordt vervolgens in de oven afgebakken.
Rendierstoofpot
Met aardappelpuree en rode bosbessenjam heb je de meest geserveerd combinatie. Het vlees komt van de wat taaiere delen van de voorkant van een rendier en wordt gestoofd samen met wortelen, uien en prei. Soms worden er ook spekblokjes aan toegevoegd. Het vlees wordt daardoor wat zachter en sappiger. Het stoven neemt behoorlijk wat tijd in beslag maar dan heb je ook een meesterlijke maaltijd.
Kalakukko
De naam van deze pastei betekent 'viskip' en is waarschijnlijk zo gekozen omdat het uiteindelijke model een beetje op een gebraden kip lijkt. De rest van de naam is te danken aan de vulling van kip en varkensvlees in het brooddeeg van roggemeel. De vulling wordt op smaak gebracht met zout, zwarte peper en dille. De pastei wordt in de oven gebakken. Vaak wordt er karnemelk bij gedronken. De kalakukko wordt veel op markten verkocht.
