België
In België zijn de Franse invloeden goed merkbaar. In combinatie met de invloeden uit Nederland leidt dat tot interessante gerechten. Aan de kust wordt er over het algemeen veel vis gegeten en meer naar het midden en zuiden van het land nemen de Franse invloeden toe. Aan de oostgrens daarentegen wordt de keuken weer beïnvloed door de Duitse buren. Daar en met name in Wallonië wordt, door de aanwezigheid van de uitgestrekte bossen, veel wild aangeboden. Al met al geeft deze verscheidenheid juist de charme van de Belgische keuken weer. Het Bourgondische van de Belg vind je volop terug in de keuken, die dus per streek sterk kan verschillen.
Gelukkig kun je met de Nederlandse benamingen, in het overgrote deel van Vlaanderen, nog behoorlijk uit de voeten terwijl de Belg daarnaast graag bereid is over de producten te vertellen. Al met al is het eten bij onze Zuiderburen best 'goe' zoals ze zeggen en de kwaliteit is meer uitstekend.
Smakelijk
Foto: Grote markt in Antwerpen, België.
Gentse waterzooi
Deze maaltijdsoep is in heel België bekend. Ze wordt opgediend met mes, vork en lepel en in een diep bord. Het mes en de vork zijn voor de stukken kip en de groenten. De soep bevat ui, prei, wortels, selderij, vastkokende aardappels en gehakte peterselie voor de garnering. Op het laatst wordt een eierdooier losgeklopt in verse room om de soep te binden. Mede door de room ontstaat de bleke kleur.
Fricandon (vleesbrood)
De basis van dit gehaktbrood zoals het in Holland wordt genoemd kan bestaan uit half om half gehakt, maar wordt ook wel vervaardigd van puur kalfsvlees. Aan het gehakt kan van alles toegevoegd worden. Denk aan uien, spek- en of hamblokjes en groenten als peterselie. Voor de stevigheid wordt vaak broodkruim toegevoegd. Het deeg wordt gevormd tot een brood en afgebakken in de oven. Koud kan de fricandon uitstekend op brood. Warm serveren met tomatensaus en frieten.
Witlof met hesp
Onder hesp wordt verstaan de sappige en prachtige gekookt Belgische achterham. Deze wordt om een schoongemaakte en gestoofde stronk witlof gewikkeld. Soms wordt de bittere binnenkant van de witlof weggesneden. De witlof omwikkeld met de ham gaat in een ovenschaal en wordt gebakken en daarna overgoten met een stevige saus op basis van emmentaler of gruyère kaas.
Potjesvlees
Deze Belgische lekkernij is een streekgerecht afkomstig uit de streek rond Veurne en het heuvelland in de Westhoek van Frans-Vlaanderen. Ook in de omgeving van Calais in Frankrijk is het een bekend gerecht. Een bekende uitspraak is: "Zonder potjesvlees is de Westhoek de Westhoek niet. Het gerecht wordt gemaakt van 70% kip, 15% kalfsvlees en minimaal 15% konijn. Er wordt mooi mager vlees gebruikt. Het vlees wordt gegaard en op smaak gebracht met een smakelijke gelei van witte wijn of bier, citroen, azijn en bouillon. Na de garing wordt het vlees in een kom gegoten om op te stijven. Potjesvlees is in België een erkend streekproduct. Variant: potjesvlees van alleen kippenvlees heet :'hennepot'.
Vlaamse runderstoverij
Deze variant op het Hollandse draadjesvlees en de Vlaamse stoofkarbonade wordt vervaardigd van runderstoofvlees. Met rundvlees is de bereiding wat langer, maar heeft wel een intensere smaak. Smaakmakers: een donkere biersoort uit de streek, uien, peper, tijm, laurier en zout. Om het eindresultaat wat in te dikken wordt regelmatig gebruik gemaakt van peperkoek (ontbijtkoek). Die zorgt ook voor een wat zoetere smaak. De stoverij wordt regelmatig geserveerd met Vlaamse frieten. In het zuiden van Nederland wordt in patatzaken vaak een frietje stoofvlees geserveerd.
Kipkap
Deze lekkernij is afkomstig uit de huisslacht en is te vergelijken met de Hollandse preskop. Het vlees komt van de varkenskop, van varkenstongen en een varkensstaart. Alles wordt gekookt met groenten als wortelen, prei en selderij. Voor de kruiding wordt gebruik gemaakt van tijm, peterselie, laurier en kruidnagels. Voor extra smaak wordt vaak een flinke scheut witte wijn toegevoegd. Het vlees wordt met de groenten fijn gemalen. De tongen worden in dunne plakjes gesneden. Alles wordt samengevoegd onder toevoeging van gelatine en een scheut azijn, met de gezeefde bouillon. Na het opstijven in een schaal in de koelkast wordt de kipkap geserveerd met een plak boerenbrood en een glas kriek.
De bijgeplaatste foto is van de veredelde kipkap de zogenaamde 'breugelkop'.
Vlaamse stoofkarbonade / Carbonade Flamande
Het voornaamste bestanddeel van de Vlaamse stoofkarbonade is het varkensstoofvlees. Dat kan gesneden zijn van de varkensschouder of van een stuk nekkarbonade. Het vlees wordt langdurig gegaard samen met ajuinen (uien) en een kruiding van tijm, laurier en mosterd. Voor de stevigheid wordt broodkruim toegevoegd en voor de verfijnde smaak een forse scheut bruin bier.
Saucise de Boulogne
Deze droge worst wordt gemaakt van paardenvlees en varkensspek. Ze is in verschillende doorsnedes verkrijgbaar en heeft een vierkante vorm die wordt verkregen door het product in model te persen. Typerend voor de worst is de manier waarop het natuurlijke omhulsel is gesloten. Namelijk met een koordje van vlasgaren en een klein houten stokje. Na het drogen wordt de worst kort en zacht gerookt boven beukenhout. In de weken daarna rijpt en droogt de worst met de bekende donkerode, bijna zwarte, kleur tot gevolg.
Vlaamse hutsepot
De hutsepot kent twee varianten. De droge en de natte (foto) De natte is een rijke bouillon die wordt getrokken van varkenspoten, -staarten, -oren, verse worst en wat stukken doorregen rundvlees. Soms lamsribben. Het vlees wordt, na het garen, van de botten ontdaan en in grove stukken teruggelegd in de bouillon. Bij de droge variant wordt het vlees langzaam gegaard en tegen het einde gaan de gesneden groenten als rapen, savooiekool, pastinaken, uien en aardappelen er bovenop.
Ardennerham
Deze rauwe varkensham wordt gemaakt van het dikke deel van de varkensham en de zogenaamde platte bil. Tijdens het zouten blijft het been in de ham. Het vlees wordt licht gezouten, waarna meestal het bot wordt verwijderd. Daarna volgt het rijpen en roken boven een bed van eiken- en beukenhouten krullen waaraan jeneverbessen worden toegevoegd. Deze ham is de enige ham die door Europa is bescherm als Belgisch charcuterie (vleeswaar) product.
Konijn in bier
Het in stukken gehakte konijn wordt gekruid met zout en peper en samen met uien en een garnituur van groenten uit de tuin waaronder wortel gestoofd. Ook zijn er varianten waaraan geen groenten zijn toegevoegd. Om het gerecht af te maken wordt bier verhit tot tegen het kookpunt en vermengd met oude wijvenkoek (ontbijtkoek), suiker, azijn en mosterd. Deze saus gaat over het vlees en dan rest enkel nog een dik uur stoven voor een meesterlijk eindresultaat. Vroeger werd konijnenbloed toegevoegd voor de donkere kleur.
Gehaktballen in biersaus
Brood, uien, tijm, peterselie, peper, zout, nootmuskaat en eieren worden door een mengsel van rund, varken en kalfsgehakt gemengd waarna er ballen van worden gevormd. De biersaus wordt vervaardigd van gefruite sjalotten, knoflook, zout, peper, bloem en rijkelijk bier. Na het indikken van de saus wordt deze over de aangebraden gehaktballen gegoten die daarna verder worden gegaard. Lekker bij frieten. In de Franstalige delen van België wordt vaak 'sirop de Liège' (appelstroop) toegevoegd.
Ardenner wildzwijn
Deze stoofpot wordt vaak vervaardigd van de resten van een gebraden wildzwijnsbout. Uiteraard kan het ook met vers wildzwijnsvlees, maar dat kost wat meer tijd. Het overgebleven vlees wordt in grove stukken gesneden. Aan de jus worden eventueel nog wat kruiden als laurierblad, kruidnagel rozemarijn en tijm toegevoegd. Bruine suiker en wat geraspte citroenschil vervolmaken tot slot de smaak. Onder voortdurend roeren ontstaat een gebonden massa waaraan een scheut Calvados of een glas rode wijn wordt toegevoegd. Op het eind wordt de saus vaak afgemaakt met wat zure room of koffieroom.
Vogels zonder kop
In eerste instantie lijkt dit gerecht een wat wrede basis te hebben. Niets is minder waar. 'Vogels zonder kop' zijn niets anders dan de bij ons overbekende blinde vinken. Magere varkensschnitzels gevuld met lekker sappig en gekruid gehakt. Het is een vleesspecialiteit die snel op tafel kan en vaak geserveerd wordt met aardappelpuree, worteltjes en doperwten.
Hesp
Het verschil met de Hollandse achterham is voornamelijk het gewicht van het varken. In België zijn deze wat zwaarder. Daardoor hebben ze niet alleen een groter formaat maar zijn ook smakelijker. Voor deze achterham zijn de magere delen van de ham in model gesneden zonder het spek en het zwoerd* te verwijderen. Deze zijn uiteindelijk mede bepalend voor de smaak zeker wanneer de ham in het eigen vocht wordt gegaard. De ham laat zich moeilijk snijden vanwege de grote plak maar is uniek door smaak en malsheid.
Vette derms
Een typisch Belgische lekkernij op basis van vette varkendsdarmen. De schoongemaakte darmen worden in stukjes van ongeveer 2 cm. gesneden en zachtjes gebakken in een koekenpan zonder boter samen met fijn gesneden ui en wat peper. Als ze licht krokant gebakken zijn zijn de darmen het lekkerst. Serveer er bruin brood en droge witte wijn bij.
Paling in het groen
Deze specialiteit uit Vlaanderen wordt gemaakt van stukjes paling in een groene saus van witte wijn, spinazie, peterselie, munt, dragon dille, salie en citroensap. Men eet deze paling met frietjes of tijdens de lunch met vers brood.
Foto: Beertourism
Pauwel Kwak
Een amber Belgisch speciaal bier met een hoog alcoholgehalte (8,4%). Het wordt gebrouwen door brouwerij Bosteels in Buggenhout, die reeds zes generaties in familiehanden is. Pauwel Kwak is een hoog gistendbier, amberkleurig, met een licht moutig aroma en een fruitige afdronk. Proost.
