NVWA: te hoge acrylamidewaardes in ontbijtkoek
Recent onderzoek door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) toont aan dat meer dan de helft van de onderzochte ontbijtkoeken een te hoog acrylamidegehalte bevat. Deze stof kan schadelijk zijn voor de gezondheid, waardoor de bevindingen zorgwekkend zijn.
In 2023 heeft de NVWA een onderzoek uitgevoerd naar verschillende bakkersproducten. Dit betrof onder meer ontbijtkoek, kruidnoten en speculaas. Uit 91 bakkerijen werden 180 producten verzameld en geanalyseerd. De meeste producten voldeden aan de gestelde referentiewaarden voor acrylamide, echter bleek dat 52% van de ontbijtkoeken deze norm overschreed. Acrylamide ontstaat wanneer zetmeelrijke producten op hoge temperaturen worden verhit.
Referentiewaarden en resultaten
Volgens de Europese Acrylamideverordening zijn er specifieke referentiewaarden voor acrylamide in levensmiddelen. Onderstaande lijst toont deze waarden en de percentages van producten die niet aan de eisen voldoen:
- Ontbijtkoek/peperkoek: Referentiewaarde 800 µg/kg, 52% voldeed niet
- Kruidnoot: Referentiewaarde 350 µg/kg, 7% voldeed niet
- Speculaas: Referentiewaarde 350 µg/kg, 6% voldeed niet
- Overige koeksoorten: Referentiewaarde 300 - 350 µg/kg, 2% voldeed niet
De NVWA benadrukt dat de referentiewaarden geen wettelijke limieten zijn, maar bakkers moeten toch risicobeperkende maatregelen nemen om het acrylamidegehalte te minimaliseren.
Handhavingsbeleid en vooruitblik
De NVWA heeft de betrokken bakkerijen geïnformeerd over de resultaten en hen aangemoedigd hun productieprocessen aan te passen. Ook zijn brancheverenigingen verzocht hun leden te informeren en te adviseren. Gezien de significante afwijkingen bij ontbijtkoek, plant de NVWA in 2024 een vervolgonderzoek naar acrylamide in dit product.
Tips voor reductie van acrylamide
Het Nederlands Bakkerij Centrum (NBC) biedt enkele tips om het acrylamidegehalte in ontbijtkoek te verlagen. Deze omvatten het vervangen van bepaalde rijsmiddelen, het aanpassen van ingrediënten zoals suikers, het wijzigen van de baktijd en temperatuur, en het gebruik van het enzym asparaginase. Daarnaast wordt benadrukt dat eenmaal gevormd acrylamide niet meer uit het product te verwijderen is, dus preventie is cruciaal.