De overeenkomst: do’s en don’ts
Een overeenkomst is ‘een afspraak tussen twee of meer partijen, waardoor voor alle partijen rechten en plichten ontstaan’. Vanuit het ondernemerschap sluit u bijna dagelijks overeenkomsten. Een overeenkomst kan eenvoudig van aard zijn, overzichtelijk en van korte duur, maar ook uiterst gecompliceerd en van langere duur. En… de onverwachte gevolgen kunnen heel vervelend zijn.
Een overeenkomst ontstaat zodra de ene partij met een aanbod aangeeft een overeenkomst aan te willen gaan, en de andere partij dat aanbod aanvaardt. Dit gebeurt vaak mondeling, maar meestal worden de gemaakte afspraken daarna ook nog schriftelijk vastgelegd. Zo kunnen ze immers bewezen worden.
Grenzen en verplichtingen
Bij het sluiten van overeenkomsten kennen partijen ‘contractsvrijheid’. Dat is de vrijheid om met elkaar af te spreken wat men precies wil. Deze vrijheid is echter niet onbegrensd. Zo stellen de wet, redelijkheid en billijkheid grenzen, en soms ook verplichtingen, aan wat overeengekomen kan worden. Denk aan de koop/verkoop van onroerend goed en de daarbij behorende eigendomsoverdracht. Voor dat laatste neemt de wet geen genoegen met enkel een door partijen zelf opgestelde schriftelijk overeenkomst. Er is een notariële akte vereist. Andere overeenkomsten waarin de wet grenzen en beperkingen stelt aan de vrijheid van contracteren, zijn bijvoorbeeld arbeids-, huur- en koopovereenkomsten.
De verhouding die ontstaat uit de gesloten arbeidsovereenkomst kent bij wet een verregaande bescherming van de werknemer. Zo moeten onder andere een vastgesteld minimum aantal vakantiedagen, minimaal uit te betalen loon en maximaal aantal te werken uren in de overeenkomst gerespecteerd worden. Wordt daarvan afgeweken, dan is de bepaling nietig.
Neem de tijd
Te vaak wordt een overeenkomst ‘per ongeluk’ gesloten. Of wordt een overeenkomst wel bewust gesloten, maar staan partijen niet voldoende stil bij de mogelijke gevolgen ervan. Uitzonderingen zoals bedrog, dwaling, misbruik van omstandigheden en misleiding bij het sluiten van een overeenkomst daargelaten, geldt: ‘wanneer een overeenkomst is aangegaan, mondeling dan wel schriftelijk, komt deze in principe met álle voorwaarden, en dus gevolgen, tot stand’. Neem daarom de tijd bij het aangaan van een (complexe) overeenkomst. Zoek uit of je met het aangaan van de overeenkomst krijgt wat je wil. En of dat wat je aangeboden wordt, ook daadwerkelijk is wat je krijgt. Vraag bij de minste twijfel om juridisch advies.
Te mooi om waar te zijn…
Kent u ze? De partijen die (telefonisch) aanbiedingen doen waarop je gelijk ‘ja’ of ‘nee’ moet zeggen? Daarmee kun je beter niet in zee gaan. Zeker niet als de partij niet bereid is het aanbod met uitgebreide toelichting (in persoon) nog eens schriftelijk te herhalen. En lijkt een aanbieding te goed om waar te zijn? Dan is dat vaak ook zo! Vaak weegt het te behalen voordeel niet op tegen de inspanningen die je moet leveren, of tegen het gebrek aan geboden service. Denk hierbij aan goedkoper bellen via een onbekende partij, of het geleverd krijgen van energie via een tussenpersoon. Bijkomend aspect is dat de continuïteit van jouw onderneming van dergelijke dienstverlening afhankelijk is. Daarin wil je geen risico’s lopen.
Let op de voorwaarden
Als je op het punt staat een overeenkomst aan te gaan, kijk dan in ieder geval scherp naar de duur ervan (soms is deze wel 5 jaar), de opzegtermijn, betaaltermijnen, en naar de verdeling van aansprakelijkheid van partijen. Natuurlijk let je ook op de omschrijving van de prestaties die over en weer geleverd moeten worden. Het belangrijkste is echter om na te gaan met wíe je op het punt staat een overeenkomst aan te gaan. Is dit een onbekende partij, met een dienst of product waar je niet bekend mee bent, dan is het internet een goede raadpleger. Is het een partij die het niet zo nauw neemt met haar verplichtingen, dan staat het internet al snel vol klachten! Het spreekt voor zich dat je het aanbod dan beter links laat liggen.
Kortom; ga niet te lichtzinnig om met het sluiten van overeenkomsten. Zeg niet zomaar ‘ja’. Neem de tijd om de overeenkomst én alle voorwaarden goed door te nemen en vraag eventueel om (juridisch) advies. Blijf altijd kritisch.
Foto: ©gradyreese/shutterstock.com
