Zijn bewerkte vegan producten nou wel of niet gezond?
De discussie over de gezondheid van bewerkte vegan producten blijft actueel. Tegen de algemene perceptie in, is de mate van bewerking of de lengte van de ingrediëntenlijst niet altijd indicatief voor de gezondheid van een product. Deskundigen adviseren meer aandacht te besteden aan de voedingswaarde en samenstelling van voedingsproducten. ProVeg Nederland onderzoekt de impact van bewerkte producten zoals brood en vleesvervangers.
Er bestaat onzekerheid over de gezondheidsrisico's van bewerkte voedselproducten. Sterk bewerkte voedingsmiddelen zijn gelinkt aan leefstijlziektes zoals diabetes en hart-en-vaatziekten. Martine van Haperen van ProVeg Nederland stelt dat niet alle bewerkte producten per definitie ongezond zijn. Tijdens bewerking kunnen voedingsstoffen verloren gaan en ongezonde toevoegingen worden gebruikt. Toch kunnen bewerkte producten zoals volkorenbrood, die rijk zijn aan goede voedingsstoffen, deel uitmaken van een gezond dieet.
Over één kam geschoren
Classificatiesystemen zoals de NOVA score focussen hoofdzakelijk op de mate van bewerking, zonder rekening te houden met voedingswaarde. Hierdoor worden producten zoals witbrood en volkorenbrood over één kam geschoren, ondanks hun verschillen in voedingswaarde en gezondheidseffecten. Wetenschappers benadrukken dat deze systemen niet optimaal zijn om de gezondheidseffecten van voedsel te bestuderen. Dit leidt tot verwarring bij consumenten, die bewerkte producten met goede voedingswaarden mogelijk onterecht als ongezond beschouwen.
En bewerkte vleesvervangers dan?
Verschillende onderzoeken tonen aan dat plantaardige alternatieven voor vlees en zuivel niet alleen duurzamer, maar ook gezonder kunnen zijn. Een studie met meer dan 266.000 deelnemers wees uit dat het risico op kanker en hart-en-vaatziekten hoger was bij mensen die veel ultra-bewerkte dierlijke producten en suikerhoudende frisdranken consumeerden. In tegenstelling, hadden brood, graanproducten en plantaardige alternatieven dit risico niet. Onderzoek door ProVeg Nederland zelf toonde aan dat vleesvervangers vaak gezonder zijn dan vergelijkbare vleesproducten.
Waar kun je op letten?
Bij de aankoop van bewerkte voedingsmiddelen is het belangrijk om te letten op de aanwezigheid van toegevoegd zout, suiker en verzadigd vet. De basis van een gezonde plantaardige voeding omvat volkoren graanproducten, peulvruchten, groente en fruit. Producten zoals tofu, tempeh en verrijkte plantaardige melk, evenals gezonde vleesvervangers, passen goed in een gezond voedingspatroon. ProVeg biedt een lijst van gezonde vleesvervangers en recepten die passen binnen een gezond dieet.
