Noten & zaden
Noten zijn bij uitstek een onderdeel van het voedingsprogram van een vegetariër. Daarnaast zijn ze een gezonde en lekkere afwisseling. tijdens de maaltijd. Vooral wanneer ze ongezouten en ongebrand zijn. Ze bevatten vezels, de juiste vetten, ijzer en eiwitten en de vitamines E en B. Daarnaast zijn ze ook geschikt voor de leverantie van selenium. Er is een heel ruim aanbod van verschillende noten. Verschillende smaken en verschillende groottes. Zoek ze maar uit. Je kunt ze gebruiken in koude en warme maaltijden en als knabbeltje tussendoor.
Wat kun je met noten doen?
- Rooster ze waardoor de smaak extra naar boven komt. Gebruik een temperatuur van maximaal 175 graden Celsius waardoor ze niet kunnen verbranden en daardoor kwaliteit verliezen.
- Je kunt noten prima verwerken in salades. Heel of in stukken. Het is maar wat je lekker vindt.
- Je kunt noten prima vermalen tot meel. Dat doe je met een keukenmachine of blender. Maal ze niet te lang want dan creëer je de basis voor de bekende notenpasta. Om een sterkere smaak te krijgen kun je de noten voor het malen eerst roosteren. Notenmeel is uitstekend te mengen met andere meelsoorten.
- Het meel is ook te gebruiken vermengd met water, olie en kruiden of citroensap naar keuze voor een noten crème. Een prima basis voor lekkere sauzen.
Pas op. Noten worden snel beïnvloed door de omgeving waar ze liggen. Bewaar ze dus bij voorkeur in een luchtdichte verpakking en op een koele en donkere plaats. Daarmee voorkom je dat er schimmel ontstaat. Wil je ze langer bewaren vries ze dan in.
Bij heel veel noten heb je te maken met het velletje rond de noot. Dat moet je verwijderen. Je kunt dat doen door ze te weken in water, te koken of te roosteren. Dat gaat bij de ene noot gemakkelijker dan de andere. Vooral noten met een ingewikkelde vorm als walnoten geven daarbij de meeste problemen.
Op deze pagina vind je een aantal varianten zodat je enig idee krijgt van de verscheidenheid die te koop is.
Maanzaad
Maanzaad is het zaad van de papaver. Het zaad is heel klein en zwart-blauw van kleur. De zaadjes kom je vaak tegen bestrooid op of vermengd in een brood. Ook wordt er wel foelie uit geperst.
Pinda's
De pinda (Arachis hypogaea) wordt ook wel olienoot, apennoot, grondnoot of aardnoot genoemd. Het is een eenjarige plant die afkomstig is uit Zuid-Amerika. De Spanjaarden hebben de plant in de 16e eeuw over de hele wereld verspreid in tropische en subtropische gebieden. Het zijn eigenlijk geen noten maar peulvruchten. Maar dat betekent niet dat ze niet lekker zijn en veel gebruikt worden vooral in Afrikaanse en Aziatische gerechten. Vooral ook omdat ruim plantaardig eiwit bevatten. Ze hebben iets meer eiwit dan andere zaden en noten. Ook worden ze gebruikt om soepen en sauzen steviger te maken. Tevens zie je ze vaak terug in noodle-gerechten of pasteien
Sesamzaad
Het is een zaad dat gewonnen wordt uit de peulen van een tropisch kruid. De zaadjes zitten boordevol goede voedingsstoffen. Het is er in verschillende kleuren als: geel. bruin, rood, zwart of wit. Je kunt de smaak versterken door het zaad even kort te roosteren in een droge koekenpan. Niet te lang anders worden ze bitter. Het zaad biedt ruim calcium, eiwitten, vetzuren en verschillende mineralen.
Er zijn diverse varianten gemaakt van het zaad op de markt die je gemakkelijk toevoegt aan allerhande gerechten. Je kunt het zaad bijvoorbeeld over salades strooien in zelfbakken gebak en koekjes verwerken. Ook is het zaad lekker op een sneetje brood met honing.
We kennen daarnaast bijvoorbeeld Tahin. Een pasta die gebruikt worst als broodbeleg of als smaakmaker in sauzen.
Verder kennen we sesamolie boordevol onverzadigde vetzuren.
Walnoten
De noten bevatten veel eiwitten. Aangetekend moet worden dat ze qua smaak wel bitter zijn, maar daardoor kun je jouw gerecht wel extra smaak meegeven.
Het vlies van de noot kun je gemakkelijk verwijderen net als bij de hazelnoot. Voeg de noten bij warme gerechten pas op het allerlaatste moment toe anders worden ze veel te zacht en is de lekker beet eraf.
Pecannoten
De noot heeft en zoete smaak en is heel lekker in hartige gerechten. De noten zijn langwerpig ovaal en de schil is rood-bruin en bedekt met donkerbruine strepen.
De zaden bevatten 75% vet en ongeveer 10 % eiwitten. Verder hebben ze veel zink en vitamine B1. In het algemeen kun je zeggen dat circa 25 gram (een handje vol) noten ongeveer een kwart van de hoeveelheid dagelijks benodigde zink bevat en 18% vitamine B1.
Macadamianoten
Van oorsprong een Australische noot . De noot heeft zijn naam gekregen van botanicus Ferdinand Mueller die hem noemde naar de Schotse chemicus en medicus John Macadam. De noten hebben een milde smaak die veel weg heeft van boter. Romig dus. Ook bieden ze ruim eiwitten. Verwerk ze snel want de noten bederven heel gauw.
Volgens kenners bevat de noot het allerhoogste gehalte aan onverzadigde vetten van alle noten. Daarnaast Bevat de noot veel vitamine B1 en mineralen als fosfor, zink, ijzer, magnesium en calcium
Pistachenoten
De pistache (Pistacia vera) is een kleine boom uit de pruikenboomfamilie (Anacardiaceae).
Het woord pistache is afkomstig van het Perzische pista. De minder gebruikte Nederlandse naam is pimpernoot. De plant wordt ook wel 'echte pistache' genoemd om onderscheid te maken met soorten uit hetzelfde geslacht. De pistache komt van nature voor in Azië, maar wordt veel in Europa gekweekt vanwege de eetbare, groene zaden, die bijvoorbeeld in roomijs worden verwerkt.
Een lekker snack. Daarnaast kun je ze ook prima toevoegen aan hartige gerechten en salades.
Pompoenpitten
De pompoenpitten worden ook wel pepita genoemd. Het zijn de zaadjes van een pompoen die goed eetbaar zijn. Bijkomend voordeel is dat ze de nodige eiwitten bevatten. De zaadjes worden gedroogd verkocht.
Paranoten
Paranoten bederven snel dus je moet ze niet te lang laten liggen. Ze hebben een heel rijke en ook romige smaak. Heerlijk in zoete maar ook hartige gerechten.
De boom komt van nature voor in Zuid-Amerika. De soort groeit veel langs de oevers van de Amazone, Rio Negro, Rio Vaupés en Orinoco, op plaatsen die niet worden overstroomd. Het is een van de grootste bomen uit het regenwoud met een hoogte tot 50 meter, een kroondiameter tot 35 m en een stamdiameter tot 2 m. De boom kan wel 500 jaar oud worden.
Pijnboompitten
De pijnboompit is het zaad van een den (Pinus). Er zijn ongeveer twintig dennensoorten waarvan de zaden groot genoeg zijn om geoogst te worden voor de verkoop. De zaden groeien in de kegelvrucht, tussen houtachtige schubben. Door geplukte dennenappels te schudden komen de zaden vrij die daarna nog gepeld moeten worden. Dit kan machinaal gedaan worden.
De pitten kun je verwerken in salades en fruitgerechten. Ze worden echter ook vaak gebruikt om pesto te maken en in sauzen en desserts. Ze hebben iets meer eiwit dan andere zaden en noten.
Kijk wel uit voor de Chinese pijnboompitten. die hebben een nasmaak die niet altijd gewaardeerd wordt en vaak lang aanhoudt.
Je moet de noten voorzichtig roosteren wan ze bakken heel snel aan.
Amandelen
De zoete noten zijn in een winkel te koop met of zonder dop. De doppen zijn heel makkelijk te verwijderen door ze een seconde of dertig in heet water te koken, vervolgens af te gieten en in koud water weg te zetten. Als je er dan inknijpt springen ze meteen open.
Chiazaad
Het zaad zit boordevol eiwitten en zijn meer dan rijk aan antioxidanten, fosfor, kalium, calcium, magnesium en vitamines.
Gebruik het zaad niet teveel hooguit 1 tot 3 eetlepels per dag en laat ze vooraf weken om maagpijn te voorkomen.
Lijnzaad
Lijnzaad is het best te vergelijken met het bovengenoemde chiazaad. Alleen de smaak heeft wat meer noot en de zaadjes zijn groter.
Cashewnoten
De noten zijn een bron van eiwit en hebben een wat zoete smaak. Je kunt ze uitstekend gebruiken in hartige gerechten met name in Aziatische maaltijden.
Een ander bekend voordeel van cashewnoten is dat ze vanwege hun romige textuur een puik alternatief zijn voor zuivel. Ze worden dan ook vaak gebruikt om melk, kaas en yoghurt te maken die naar zuivel smeken maar volledig op planten zijn gebaseerd.
Kokosnoten
Een lekkernij die uitstekend te gebruiken is in de tropische keuken. Denk daarbij aan Aziatisch, Indisch en Zuid-Amerikaans. Je kunt de noot naar believen in van alles en nog wat gebruiken zoals bijvoorbeeld in sauzen, Curry's, soepen, drankjes, en desserts.
Hazelnoten
De noten komen van oorsprong uit Turkije. Ze zijn rijk aan vitaminen en mineralen. Met de noten kun je eindeloos variëren maar ze worden vooral gebruikt is zoete gerechten. Een extra pluspunt is dat ze veel eiwitten bevatten. Pas op, want het vlies heeft een bittere smaak. Rooster ze kort voor het gebruik en wrijf ze, nog warm, tussen een handdoek dan laten de vliezen snel los.