Nederlandse foodindustrie: Recordomzetten en toch in crisismodus
Ondernemers in de Nederlandse foodindustrie zitten ondanks recordomzetten in een crisismodus. Dit blijkt uit de recente FSIN Food500, die elke twee jaar door het FoodService Instituut Nederland (FSIN) wordt gepubliceerd. De omzet van de 500 grootste foodbedrijven in Nederland steeg in 2023 met 22,3% ten opzichte van 2021, tot ruim €61 miljard. Deze groei is vooral te danken aan het herstel van foodservicebedrijven na de coronapandemie en de recente inflatie. Toch worstelen deze bedrijven met krimpende marges, personeelstekorten en schaalproblemen.
Groei foodservice en foodretail
De omzet van de 290 foodservicebedrijven in de lijst, waaronder horeca, cateraars en fastservice, groeide van €8,4 miljard in 2021 naar €12,6 miljard in 2023, een toename van 50%. De 210 foodretailers, zoals supermarkten en speciaalzaken, zagen hun omzet stijgen van €41,5 miljard naar €48,4 miljard, een groei van 16%. Hiermee hebben foodservicebedrijven een deel van het marktaandeel teruggewonnen dat ze tijdens de pandemie aan retailers verloren hadden. Toch hebben foodretailers de afgelopen jaren beter gepresteerd in het bedienen van de gemaksconsument.
Spanningen en toekomstperspectieven
Ondanks de omzetgroei is de sfeer in de sector gespannen. Ondernemers geven het economisch klimaat een mager cijfer van 6,8, wat een daling is ten opzichte van eerdere jaren. Dit komt door stijgende kosten voor huur, inkoop, energie en personeel. De meeste foodservice-ondernemers verwachten dit jaar hun prijzen nog eens met 3% tot 5% te moeten verhogen om te overleven. Tegelijkertijd zijn efficiency en volumebundeling noodzakelijk om concurrerend te blijven.
Flitsbezorgers en investeringen
Het lot van de flitsbezorgers is een dramatisch hoofdstuk in de FSIN Food500. Terwijl zij in de vorige editie nog veelbelovend waren, zijn ze nu grotendeels verdwenen uit Nederland. Alleen Flink blijft over, maar zoekt nog steeds naar een rendabel verdienmodel.
Aan de investeringskant staan verduurzaming en digitalisering hoog op de agenda. Bedrijven focussen op energiebesparing en product- en conceptontwikkeling om mee te kunnen gaan met de maatschappelijke megatrends en om in te spelen op de turbulente marktomstandigheden.
