EU wet ontbossingsvrije producten is een feit
Op 19 april 2023 nam het Europees Parlement een nieuwe wet aan die de wereldwijde ontbossing moet tegengaan om de klimaatverandering en het verlies aan biodiversiteit aan te pakken. De wet zal bedrijven verplichten ervoor te zorgen dat in de Europese Unie (EU) verkochte producten niet hebben bijgedragen tot ontbossing en aantasting van bossen en dat zij de relevante wetgeving van het land van productie, met inbegrip van de mensenrechten, en de rechten van de getroffen inheemse bevolking hebben nageleefd.
De wet verbiedt geen enkel land of product, maar verplicht bedrijven om een "due diligence"-verklaring af te geven waarin wordt bevestigd dat de producten die zij verkopen na 31 december 2020 niet afkomstig zijn van ontbost land of hebben geleid tot aantasting van de bossen. Dit geldt voor producten als vee, cacao, koffie, palmolie, soja en hout, maar ook voor producten die deze grondstoffen bevatten, ermee zijn gevoed of ermee zijn gemaakt, zoals vlees, chocolade en andere voedingsmiddelen. Tijdens de onderhandelingen werden rubber, houtskool, producten van bedrukt papier en sommige palmoliederivaten toegevoegd aan de lijst van producten die onder de wetgeving vallen.
Op risico gebaseerde controles
De nieuwe wet omvat ook op risico gebaseerde controles, waarbij de Commissie landen of delen daarvan binnen 18 maanden na de inwerkingtreding van de verordening op basis van een objectieve en transparante beoordeling zal indelen in de categorieën laag, normaal en hoog risico. Voor producten uit landen met een laag risico geldt een vereenvoudigde zorgvuldigheidsprocedure. De bevoegde EU-autoriteiten zullen toegang hebben tot de door de bedrijven verstrekte relevante informatie en controles uitvoeren met behulp van satellietvolgapparatuur en DNA-analyse om na te gaan waar de producten vandaan komen.
Sancties
De sancties voor niet-naleving van de wet zullen evenredig en afschrikkend zijn, met een boete van ten minste 4% van de totale jaaromzet in de EU van de marktdeelnemer of handelaar die de wet niet naleeft.
De nieuwe wet is aangenomen met 552 stemmen tegen 44 en 43 onthoudingen, en zal naar verwachting een aanzienlijk effect hebben op de bijdrage van de EU aan de wereldwijde ontbossing en aantasting van bossen.
